رایزر آب

رایزر Riser یک اصطلاح و یا حالت در ساختمان سازی و کارهای عمرانی بوده و به معنی لوله، کانال یا مجرایی می باشد که به صورت عمودی یا به سمت بالا یا به سمت پایین باشد. رایزر همانطور که گفته شد یک اصطلاح فنی بوده و با معنی کلمه انگلسی آن به معنای بالا رونده میتوان به صورت حدودی به کاربرد آن پی برد. در این مقاله سعی شده است با بررسی انواع رایزر ها و انواع رایز آب شما را با این مفهوم هر چه بیشتر آشنا نماییم.

انواع رایزر

همانطور که گفته شد هر گونه لوله یا کانال که در جهت عمودی قرار گیرد رایزر گفته می شود. بنابر این رایزر ها را در ساختمان می توان به رایزر آب، فاضلاب، هواکش، تهویه، مدار گرمایشی، تاسیسات استخر و حتی کابل های برق دسته بندی نمود. در محموع می توان این دسته بندی را سه قسمت نموده و به صورت رایز مایعات، هوا و کابل برق تقسیم بندی کرد. همچنین رایزر می تواند علاوه بر جنس مواد گذرنده از داخل آن ها بر اساس نوع کاربرد نیز تقسیم بندی شود. به عنوان مثال در ساختمان های بزرگ یک رایزر مخصوص برای آتش نشانی و دفع حریق به عنوان یکی از سیستم های آبرسانی در نظر گرفته می شود.

انواع رایزر آب

رایزر آب بر اساس نوع مکانیزم حرکتی تقسیم بندی می شوند. این رایزر ها می توانند به صورت عمودی و رو به بالا باشند و در دسته دیگر رایزر ها به شکل یو شکل بوده و که ابتدا به سمت بالا رفته و از آن جا به سمت پایین حرکت کرده و به ساختمان انشعاب داده باشد.

دلیل این دسته بندی مکانیزم پخش سیال می باشد. به عنوان مثال در ساختمان های بلند به منظور درسترسی یکسان به آب رابزر ابتدا آب را تا بالاترین نقطه هدایت کرده و از آن جا تقسیم آب با فشار یکسان بین طبقات صورت می گیرد.

همچنین روش یو شکل برای سیستم های گرمایشی نیز مورد استفاده بوده و با این حرکت مدارحرکتی خود را کامل می کند.

جنس رایزر آب

رایزرها بسته به نوع کاربرد آن می تواند از متریال مختلف ساخته شود. به عنوان مثال برای سیستم گرمایشی از لوله های فلزی، برای فاضلاب از لوله پولیکا برای آب می تواند هم از نوع گالوازنیزه و هم از مواد پلیمری مانند پلی اتیلن و UPVC استفاده شود.  همچنین رایزر های هواکش می تواند از نوع پولیکا و رایزر های تهویه از نوع گالوانیزه باشد.

نکات طراحی رایزر آب

• قطر رایزر به تعداد مصرف کنندگان و انشعابات بستگی دارد
• قطر رایزر آب باید از قطر لوله اصلی آب که به کنتر میرسد بزرگتر باشد.

• قطر رایزر آب از طر لوله های انشعابات بزرگتر است.
• به منظور جلوگیری از آسیب اختلاط آب و فاضلاب معمولا رایزر آب با فاصله از رایزر فاضلاب قرار میگیرید.
• به منظور خطرات ناشی از برق گرفتگی رایزر برق از مسیر دیگر عبور داده می شود.

• در نظر گرفتن شیب مناسب در انواع رایزر ها الزمی بوده و باید بر اساس طراحی و مقررات انجام شود.
• رایزر را می توان در هنگام بازسازی ساختمان مورد بررسی و بازدید قرار داده و در بعضی موارد نیز در هنگام باز سازی قوطی کشی های لازم در کنار آن ها قرار گیرد. در مواردی که روف گاردن وجود دارد وجود رایزر های مربوط به روف گاردن جهت آبیاری مکانیزه اهمیت دارد. همچنین می توان از سقف کاذب برای پوشاندن آن ها استفاده نمود.